Urteurrena ospatzeko, Leioako Arte Ederren Fakultateko Erakusketa Aretoan abiatuko den egitarau berezia antolatu dute bihartik aurrera.
Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Arte Ederren Fakultateko Artea, Ikerketa eta Feminismoak (AIF) ikerketa taldearen Artxiboa Proiektuak hamar urte beteko ditu aurten. Euskal emakume artista garaikideen ibilbidea jaso eta zabaltzen duen biltegia da honakoa eta hamarkada ospatzeko, AIFek programazio berezia antolatu du, bihar, hilak 30. Arte Ederren Fakultateko Erakusketa Aretoan eta korridoreetan hasiko da eta urriaren 15era arte iraungo du.
Edizio honetan Nerea Lekuona eta Txaro Arrazola artistak ere egongo dira artxiboan. Beraz, hogeita hamar emakume artista baino gehiagok osatuko dute proiektua. Urteurrenean, gainera, hitzaldi ziklo bat egingo da urriaren 7an, ikasgeletan ikuspegi feminista txertatzen aitzindari izan diren hiru emakumek eskainia: Adelina Moya, Lourdes Mendez eta Rosa Maria Andreuk.
Artxibo Proiektuaren ildo nagusietako bat bere webgunea da, urtero artistak erregistratzen dituena, grabatuta geratzen diren hitzaldien bidez, argazkigintzan, pinturan, performancean eta beste diziplina batzuetan zehar ibilbide anitza eskainiz.
Irekiera ekitaldian bihar eguerdiko 12:00etan izango da, eta Artxibo Proiektuaren parte diren artisten 29 bideoak ikusi ahal izango dira. Gainera, obren erreprodukzioak fakultate osoan nola geratu diren ikusiko da. Ekitaldira honako pertsona hauek gonbidatu dituzte: Artxibo Proiektuan parte hartu duten 29 artista guztiak, Estitxu Garai Bizkaiko Campuseko eta Komunikazioko errektoreordea, Ismael Manterola Arte Ederren Fakultateko dekanoa, Margaret Louise Bullen EHUko Berdintasun Zuzendaria, Enara Agirre Arrizabalaga EHUko Berdintasun teknikaria, Edurne Gonzalez Arte Ederren Fakultateko Unibertsitate Hedakuntzako eta Agiri Kulturaleko arduraduna, Nerea Aranguren EHU Kulturako teknikaria eta AIF-eko kideak.
Antolatzaileek zehaztu dutenez, “hamargarren urteurrenaren ospakizunak narratiba berriak sortzeko beharra azpimarratzea eta emakume artistei ikusgarritasuna ematea bilatzen du, izan ere, emakume artisten presentzia mendeetan zehar baztertu da artearen historian”. AIF-ren ustez, “Artxibo Proiektua ikerketa, memoria eta kulturaren zabalkunderako tresna bat da, kontakizun tradizionalak zalantzan jartzen eta historiografia bidezkoago eta inklusiboago bat eraikitzen laguntzen duena”.
Programazioak Bilboko Rekalde Aretoan jarraituko du 2026an, apirilaren 23tik maiatzaren 14ra, eta, bertan, mahai-inguruak, tailerrak eta saioak izango dira, artistek euskal artearen historiografian duten zereginari buruzko gogoeta zabaltzeko.